Milli mevzularımızın başında gelen ve memleket kültürü ile alâkası bakımından pek önemli bulunan, folklor çalışmalarında da birinci şart disiplindir.

Folklor çalışmalarımız, şimdiye kadar başıboş bırakıldığı için, yalnız özel araştırmalarda değil, resmî derlemelerde bile güvenle tetkik edilebilecek malzemenin pek az olduğunu söylemek zarureti vardır.

Folklorumuzla ilgili yabancı ilim müntesiplerinin araştırma ve yayınlarımız hakkındaki görüşlerine bir misal olduğu için, meslekde ve yaşta ağabeyimiz olan Mahmut Ragıp Gazimihâlin Avrupalı bir müzikologdan naklettiği bazı notları aynen buraya alacağım: "Memleketimizde yapılan bazı folklor yayınları ile ilk karşılaştığım zaman, ilim adına ne kadar sevindiğimi söylemeğe lüzum yoktur. Dünyanın en eski kültür bölgelerinden biri Anadoludur.

Bu yayınlanan malzemede eski kültürlerden şimdiye kadar meçhulümüz kalan sesleri toplamak yolunda atılan ilk adım müşterek ilim yolunun her yolcusunu ayni samimiyetle sevindirir. İşte ben de o kuvvette sevinerek ilk hususî malzemeyi ele aldım. İlk işim sayfalar arasında (disiplin) aramak oldu. Aradığımı bulsaydım yayını yapanları başka türlü tebrik edecektim. İşlenen kusurları ilk adımın acemiliğine bağışlayarak, sırf gelecek adımların sendeleme ve kösteklenmeden kurtulabilmesi için o kusurları geliniz birlikte gözden geçirelim".

Bu Avrupalı müzikolog gözden geçirdiği kusurlar arasında bilhassa:

1 - Nota yazışların perişanlığından ve usulsüzlüklerden.

2 - Bilhassa oyun havalarımızın çeşitli hareket ve karakterlerinin ölçülmesi için metrnom farkı konulmasının yabancı tetkikçiler için lüzumundan bahsederek, folklor araştırmalarında disiplinin önemini anlatmaktadır.

Müzik folklorumuza taallûk eden ilk derlemelerimizdeki acemilik ve hatalarımız olduğu için, bizi merakla takip eden Avrupalı müzikologların görüşlerindeki bu samimiyete inanmak lâzımdır. Nitekim sonraları türkü derleme işlerimizde ve çalışmalarımızdaki hatâlı gidişleri görerek bu faaliyetin disiplin altına alınması hususunda ve kısaca alacağımız şu noktalar üzerinde erbabı ile müttefik olduk:

1 - Folklorun hangi bölüme ait olursa olsun, derlenecek malzeme şahsın malı değil, ilim dünyasına arzedilmesi lâzımgelen bir kültür malzemesidir. Bu malzemenin bir metod dahilinde, hattâ milletler arası metodlarına ve şartlarına uyularak derlenmeleri ve bilhassa yayımları yapılmalıdır ki, bu yayımlardan ilim dünyası ancak güvenle faydalanabilsin.

2 - Memleketimizde denemelerin, muhitin şartlarına uygun bazı özellikleri ve toplama usulleri olmakla beraber, yayınlama işi derleme işine nisbetle, daha sabit ve değişmez bir yazı disiplini ile yapılmalıdır.

3 - Müzik folkloruna ait derlemelerde (nota) nın usullerine sadık kalmalı ve derlenen maddenin uydurma yollardan yapıldığı şüphesini ortadan kaldıracak bir nota disiplini kurmalıdır. (Bu arada bilhassa, usulsüz ağızlarımızın kaya başı, bozlak, mâni gibi) notaya alınışlarında son derece dikkatli olmak ve itina göstermek lüzumuna işaret edeceğim. Bir çok derleyicilerin notalarmı eserle karşılaştırdığımız zaman melodik hatâlardan başka, üslüp ve karakter bakımından affedilemiyecek ihmal ve bilgisizliklerle karşılaşıyoruz.

Bizde resmi araştırmalar dışında, kendi hesaplarına folklor araştırmaları yaparak, bunları yayınlayanlar olmuştur. Bu yayımlar, pek faydalı olmakla beraber, müzik folkloruna ait olanlar nota metinleri bakımından güvenle tetkik edilecek şekilde değillerdir. Nota denilen standard yazı vasıtasının muayyen usullerine riayet etmiyen müzik araştırıcıları olduğu gibi, pek çoklarını da derledikleri parçaları süslemek, düzeltmek gibi folklorda asla cevaz verilmiyecek müdahalelerle maddenin asil kıymetini giderdikleri görülmüştür. Bu hatâlara başlangıçta hep düştüğümüz için, ileri derlemelerimizin memleket içinde ve dışında güvenle tetkik edilebilecek ve ilerde folklor tarihine materyal teşkil edecek doğrulukta ve bir disiplin altında yapılması zaruretini derinden hissetmekteyiz Düşüncemiz, memleketimizde bir hazine olan folklor'ün başıboş bırakılmağa aslâ tahammülü olmadığıdır. Memleket kültürü ile alâkalı çalışmaların verimli olabilmesi, ancak, işi ciddiye almakla ve disiplinledir. Bu disiplini sağlamak için esaslı bir folklor kurumuna ihtiyacımız olduğunu tekrar edeceğiz.